- Ana Sayfa
- Teknoloji bağımlılığı
Teknoloji bağımlılığı nedir?
Teknoloji bağımlılığı, bireylerin vaktinin çoğunu telefon, bilgisayar ve buna benzer birçok teknolojik aletler ile geçirdiği bir rahatsızlıktır. Teknoloji bağımlısı olan birey bu durumdan rahatsız olmaz ve kolayca bu bağımlılığını bırakamaz. Aksine bu bireyler daha fazla bağımlılık geliştirerek teknolojiye yatkın hale gelirler. Bu durum birçok problemin oluşmasına neden olmaktadır.
Kişinin interneti kullanmada kontrolü yitirmesi ile birlikte kötüye kullanım ve bağımlılık gelişebilmektedir. Bilgisayar ve internet ortamının fizyolojik bağımlılık yaptığı bugün artık kesinlik kazanmıştır.
Teknoloji bağımlılığı bireyi fiziksel ve ruhsal sağlık anlamında olumsuz etkiler ve akabinde de aile, okul, iş, sosyal hayatında problemlere yol açar. Teknoloji bağımlılığında çoğunlukla ilgili davranışın bağımlılık oluşturucu uyarıcı ve pekiştirici özelliklerinin olduğu söylenebilir.
Bireylerin, internet üzerinde kontrolünü kaybetmesiyle başlayan, zamanla kişide patolojik rahatsızlıklara neden olan ve uzman ile tedavi edilmesi gereken hastalıktır.
İnternet bilinçli kullanıldığı zaman insan hayatını kolaylaştırma amacına hizmet etmektedir. Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte hayatımızda pek çok değişim, gelişim ve kolaylık sağlanmıştır.
Teknoloji Bağımlılığının Nedenleri Nelerdir?
Teknoloji bağımlılığının nedenleri kişiden kişiye değişikli gösterebilir. Kişinin teknolojiye bağımlı hale gelmesi için pek çok sebep olabilir, bu süreçte tek bir nedenden bahsetmek doğru değildir. Farklı pek çok bağımlılık türünde görüldüğü gibi teknoloji bağımlılığında da genetik, biyolojik, psikolojik, sosyal etkenler ve internet mecrasının kişiye sunduğu sınırsız olanaklar, bağımlılık geliştirici sebepler arasında yer almaktadır.
Teknoloji bağımlılığı her yaşta ve her cinsiyet de görülür. Erkeklerde görülme olasılığı kadınlara göre 2-3 kat daha fazladır. Kadınlar internette sohbet programında ve okuyarak zaman geçirirken erkekler ise daha çok savaş, şiddet, spor gibi oyunları tercih ettikleri görülmektedir.
Teknoloji bağımlılığının toplumda görülme olasılığı %1.8 dir. Bu da teknoloji bağımlılığının olduğunu kanıtlar ve tedavisinin oluşmasına olanak hazırlar.
Teknoloji bağımlılığı birçok hastalığı sebep veya neden olabilir. Örneğin; İnternette çok vakit geçiren bir bireyde depresyon ve sosyal fobi geliştirebilir. Ya da bu gibi patolojik rahatsızlıkları olan bir birey internete yönelip daha fazla zaman geçirip bu durumu bağımlılığa dönüştürebilir.
Teknoloji Bağımlılığın Belirtileri Nelerdir?
Teknoloji bağımlılığı rahatsızlığının ortaya çıkmasında genelde aşağıda yazılan faktörler görülmektedir.
Teknoloji bağımlılığı incelendiğinde internet kullanımı ile ilgili kriterler oluşturulmuştur. Bu kriterlerin 5 tanesi bireyde mevcut ise patolojik internet bağımlısı olduğu düşünülmektedir.
- Farkından olarak veya olmayarak çok fazla saat harcamak
- Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak
- Bilgisayardan, telefondan uzak kalındığı zaman boşluktaymış gibi hissetmek
- İnternette girebilmek için yemek yemeden dinlenmelerden arkadaşlarla vakit geçirmekten ödün vermek
- Teknoloji kullanım zamanını ayarlayamamak
- Teknoloji kullanımından dolayı depresyon, stres ve gerginlik durumu yaşamak
- Sadece dijital aletlerden zevk almak
- Çevresine ve ailesine kullanım süresi hakkında yalan söylemek
Genel olarak tüm bu teknoloji bağımlılığı belirtilerinin temelinde kontrol kaybı görülmektedir. Kontrol kaybı bağımlılığın temelini oluşturmaktadır.
Teknoloji Bağımlılığının Tedavi Yöntemi Nedir?
Teknoloji bağımlılığının altında sıklıkla psikolojik faktörler de rol oynamaktadır. Bu nedenle tedavi hedefi öncelikle altta yatan psikolojik faktörlerin tespit edilip bu noktaların tedavi edilmesidir. Bu bağlamda Farmakoterapi ve psikoterapiden faydalanılmaktadır. Özellikle bilişsel davranışçı terapi teknoloji bağımlılığında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Teknoloji Bağımlılığının Zararları
Teknoloji bağımlılığının zararları etkileri duygusal ve fiziksel olabilir.
Teknoloji bağımlılığının duygusal zararları:
- Depresyon
- Suçluluk duygusu
- Anksiyete
- Teknoloji/internet kullanırken öfori duyguları
- Öncelikleri belirleyememek veya planları sürekli ertelemek
- Dış dünya ve sosyal çevreden izolasyon
- Zaman kavramını yitirmek
- Aşırı savunmacılık
- İşten sakınmak; mesai veya okuldaki görevlerini yerine getirmemek
- Sorumlulukları sürekli erteleme ve aksatma
- Ani ruh durum değişiklikleri
- Korku
- Yalnızlık hissi
- Rutin işleri yerine getirirken sıkılma
Teknoloji bağımlılığının fiziksel zararları:
- Sırt ağrıları
- Karpal tünel sendromu
- Baş ağrıları
- Uykusuzluk (insomnia)
- Sağlıksız beslenme (sürekli bilgisayar başında yemek ve bilgisayardan uzaklaşmak yoksunluk duygusu yarattığı için)
- Kişisel bakım ve hijyeni aksatmak
- Boyun ağrıları
- Göz kuruluğu ve diğer görüş problemleri
- Aşırı kilo kaybı veya obezite
Teknoloji Bağımlılığı Nasıl Önlenir?
Teknoloji bağımlılığının önlenmesi kişilerin elinde olan bir durumdur. Yani bağımlı olan kişinin bu durumdan kurulmak istemesi gerekir. Ancak bu şekilde teknoloji bağımlılığından kurtulabilir. Eğer kişi teknoloji bağımlılığından kurtulmaya hevesliyse bunu başarabilir. Diğer türlü bağımlı olan kişiyi bu durumdan kurtarmak zor olacaktır.
– Öncelikle teknoloji bağımlılığına neden olan etkenlerden uzak durmak gerekir. Özelikle televizyon, tablet ve akıllı telefon son derece tehlikelidir.
– Sosyal hayata karışmak teknoloji bağımlılığından kurtulmak için son derece önemlidir. Sevdiğiniz kişiler veya arkadaşlarınız ile çeşitli aktiviteler yapabilirsiniz.
– Teknolojiyi doğru bir şekilde kullanmaya özen göstermek gerekir. Özellikle interneti faydalı olacak bir şekilde kullanmak gerekir.
– Yapılacak işleri ertelememek gerekir. Yapacağınız bir işi ertelediğiniz zaman teknolojiye yönelebilirsiniz. O yüzden işlerinizi zamanında yapmaya özen göstermelisiniz.
Teknoloji bağımlılığı ortadan kaldırılabilecek bir problemdir. Bunun için teknolojik aletleri az kullanmak gerekir. Özellikle televizyon başında az zaman geçirmek lazımdır. Çünkü en çok teknoloji bağımlılığı televizyon başında yaşanmaktadır. Bu yüzden televizyondan uzak durmakta fayda vardır.
Teknolojiyi doğru ve bilinçli bir şekilde kullanmak son derece önemlidir. Teknolojiyi yanlış kullanmak ise bağımlılığa neden olmaktadır. Bu yüzden teknoloji bağımlılığını önlemek için ilk yapılması gereken teknolojinin nasıl kullanılması gerektiğini öğrenmektir. Bu sayede teknoloji bağımlılığına yakalanma şansınız oldukça düşecektir.
Randevu Al!
Bana hızlıca ulaşıp, randevu almak için aşağıdaki iletişim bilgilerini kullanabilirsiniz.